Pamboko..in het binnenland van Suriname..

Met René (student van internaat Zaailand) naar Pamboko!


Dinsdag 23 december ’08 vertrokken Emelie en ik om 7u in de ochtend met de bus richting de Saramaccastraat. Hier zou René, een student van internaat Zaailand ons staan op wachten. Met hem zouden we een hele week meeleven in zijn dorp Pamboko.
Toen we het begin van de Saramaccastraat inliepen, kwam René ons al tegemoet gelopen.
Hij had voor ons al plaats gehouden in de Staatsbus. Een soort vrachtwagen met zitplaatsen en ramen er in gelast.

Nadat we al onze spullen hadden ingeladen, was het tijd om naar de centrale markt inkopen te gaan doen. De centrale markt is er elke dag van al vroeg in de ochtends tot s’ middags. Hier kan je allerlei lokale groenten, fruit, vis, kledij etc. kopen.
Omdat we een weekje mochten verblijven bij zijn familie kochten wij een hele berg groenten. We wilden ook nog graag cadeautjes meebrengen voor zijn familie uit dank dat zij ons zo gastvrij wilden ontvangen. We kochten 2 jurkjes, een trommeltje om met te spelen, snoepjes en een voetbal.
Nadat we alles gekocht hadden, liepen we terug richting de bus. Onderweg vertelde René ons dat we ook nog een grote zak rijst moesten kopen.
Dit deden we dan met veel plezier 10kg rijst er boven op en het was tijd om te vertrekken.
Terug aan de bus aangekomen, vertelde Rasta (de neef van René die zorgt voor het goede verloop in de bus) dat er geen plaats meer was voor ons.
Daar stonden we dan… 2 blanke studenten die nog witter zagen dan anders. Ik kreeg het gevoel dat we een oplossing moesten gaan zoeken.
René bleef heel nuchter en stelde ons gerust dat hij het wel zou regelen.
Het lukte hem nog 1 plaatsje te bemachtigen. Daar zat ik dan..op een koelbox met mijn rug tegen een berg tassen en vuilzakken. Emelie zat naast mij gepropt op een harde plank waarvan het kussen helemaal stuk was gescheurd en met haar rug tegen een metalen plaat.
4 u lang zouden we dit moeten volhouden langs een enorm lange bauxietweg met allemaal kotters in de wegen.

René en zijn 2 vrienden stonden in de deurgang. De bauxiet vloog hen in de ogen en het water vermengd met de bauxiet werd een soort modder dat precies door een buitenstander binnen werd geslingerd.
Mijn zicht werd belemmerd door een berg tassen en zakken en met een 40 tal mensen zaten we op elkaar gepropt.
Na een helse rit en een kleine stop onderweg, kwamen we aan in Atjonie.
Een heleboel mensen omsingelde de bus om te kijken of er bekende mensen in zaten en hen hierna dan te verwelkomen. Ik voelde me raar toen ik als blank meisje uit de bus stapte, maar of ik het gevoel had of ik werd aangegaapt? Nee niet echt maar ik had wel even het gevoel anders te zijn dan de rest en dat gevoel hield me toch enkele minuten bezig.

Vanuit Atjonie moeten de mensen verder te boot om hun dorpje te bereiken.

In Atjonie ontmoeten we een andere student van internaat Zaailand. Hij vertelde ons dat hij al van 8u in de ochtend aan het wachten was om naar zijn dorpje te vertrekken.
Terwijl onze aankomst 15.30u werd na een rit van 6,5u.
Waar je in België in een comfortabele auto zou rijden op een egale weg, rijdt je in Suriname op een stoffige bauxietweg vol met kotters in een soort vracht met stalen rugleuningen.
Geregeld stoten krijgen en door elkaar worden geschud was hier dus niet abnormaal. Misselijk worden? Kon gebeuren. Slapen? Nee dat zat er ook niet in voor de komende 6 uur. Was ik moe? Zijt ma zeker.

Al vrij snel had René een boot voor ons kunnen regelen en na amper 10 minuutjes vaarden we richting Pamboko.
Op de boot lachte Emelie en ik met onze busrit die uiteindelijk toch goed mee viel. We waren wel een beetje moe en we hadden dan wel niet zo goed gezeten maar ja wat maakte het eigenlijk uit.
Een bootritje van 10 minuutjes en we kwamen aan op onze bestemming. Al had dit bootritje wel een half uurtje langer mogen duren want ik had het nog steeds heel benauwd.
Vele kindjes kwamen op ons afgelopen en René verwelkomde ons aan zijn moeder, zusjes en broer.
Zijn vader was naar het stuwmeer met de andere broer van Réne vis vangen.
René voelde zich helemaal in zijn nopjes omdat hij ons mocht voorstellen aan heel zijn dorp. Deze aandacht maakte hem een tevreden persoon. We zette onze rugzakken neer en een heleboel indrukken kwamen op me af. Zijn moeder, een lieve dame die geen Nederlands sprak. Haar kledij zag eruit als iedereen die in zulke dorpjes woont. Een pangi en een T-shirt aan met overal scheuren in.
We gaven haar al onze groenten en besloten de andere pakjes te houden voor als we vertrokken.
Aan haar gezichtsuitdrukking af te lezen was ze hier enorm blij mee. Helemaal opgetogen zagen we haar enkele minuten later de kousenband snijden om voor een heerlijke maaltijd te zorgen.

René leerde ons al snel enkele zinnen en woorden Samarracaans zodat we konden verstaan wat de mensen ons zouden vertellen, vragen of antwoorden. Hij leidde ons in heel het dorp rond en kondigde telkens opnieuw aan wie we waren en dat we enkele dagen bij hem logeerden. Vaak kwamen dezelfde zinnentjes in deze ontmoetingen te pas. O dejo. Oen kwakino? Long i? Goedemiddag. Zijn jullie hier gekomen? Hoe lang blijven jullie?

Terug aan ons ‘huis’ aangekomen, had de moeder een verrukkelijke maaltijd voor ons bereid. Kousenband met rijst en kip.
Een huisje zag eruit als een houten hut in 2 delen opgesplitst waar je langs een gordijntje door in de slaapkamer terecht kwam.
Als je binnenging moest je, je bukken voor langs de deur naar binnen te kunnen. Al hun kledij en potten stonden op de grond of zaten in dozen opgeborgen. 2 plastieke stoeltjes stonden buiten en zitten deed je vooral op de grond.
Er stond een ijskastje en er was een hangmat van de ene kant naar de andere kant gespannen. Boven tegen de houten muren zag je spinnen kruipen zo groot als mijn pink.
Ge kunt ni geloven hoe hard ik schrok toen ik dit zag.

Na deze uitputtende dag gingen we in de avond nog langs een vriend van René , Rasta die enkele minuutjes verderop woonde. Hij had een mooie woning met een tv, enorme grote muziekboxen en zeteltjes. Langs alle kanten van de houten muren hingen potten, tassen en pannen aan spijkertjes in de lucht te zweven. Zijn hut was in twee delen opgesplitst waar je weer langs een gordijntje door in zijn slaapkamer terecht kwam. Je merkte dat hij één van de rijkere bewoners was van het dorp aangezien hij beschikte over een minder primitieve hut dan René’s ouders.

De volgende ochtend werden we al vroeg wakker. Het zonnetje straalde door de kleine gaatjes van de aluminium golvende dakplaten.
De twee zusjes van René brachten Emelie en mij een grote tas warme thee en voor elk sandwiches met een stukje gebakken koude vis.
Het leek me best raar om ‘s morgens vis te eten maar na enkele happen smaakte het toch lekker.

We gingen ons baden in de rivier en poetsten onze tanden terwijl links van ons enkele bewoners van het dorp hun vis aan het schoonmaken waren en rechts waren ze hun potten en pannen aan het proper schrobben.
Even dwaalde mijn gedachte weg hoe vies ik dit allemaal vond maar al snel werd ik gewend aan de voor de dorpelingen doornormale gebeurtenissen.

Diezelfde dag maakte we kennis met Remy, een bootsman van het dorp. Hij ging die ochtend naar Atjoni om nog enkele mensen af te halen en het leek zowel René en zijn vriend als Emelie en ik leuk, om even mee te varen. René kleedde zich in de boot helemaal om als een rasta. Hij zette de groene, gele en rode muts op en trok een soort visnetachtig groen truitje over zijn andere T-shirt heen. Op deze manier kwam hij veel stoerder over als hij op Atjoni bekende mensen zou tegenkomen.


René nam ons mee en iedereen die hij daar tegenkwam wilde hij aan ons voorstellen. We voelde ons allebei in een benarde situatie waar we niet langer in wilde zitten. We stonden er telkens bij als verwaarloosde blanke meisjes die niets van deze gesprekken konden volgen.
Emelie en ik stelde voor dat het goed was dat hij al zijn vrienden gedag zei maar dat wij even aan de kant op een ‘terrasje’ gingen zitten.
Hij vond dit oké en opgelucht namen Emelie en ik adem toen we van de zijkant konden toezien wat er allemaal op Atjoni aan de gang was.

Na een tijde vaarde we terug richting Pamboko, onderweg stopte we langs een ander dorpje om enkele mensen af te zetten.
Op pamboko aangekomen was de moeder van René weer lekkere groenten aan het klaarmaken. Ze was steeds druk in de weer met het hakken van hout, de kinderen hun haren te vlechten, de afwas te gaan doen in de rivier,…
Het grote deel van de bevolking is ongeschoold. In elk dorpje is nu ondertussen een schooltje gebouwd waar rond grotere huizen gebouwd staan. In deze huizen wonen de leerkrachten, die iets rijker zijn dan de algemene bevolking.

Woensdagavond gingen we nog wat wandelen in het dorp. We kwamen langs verscheidene huisjes waar de mensen buiten zaten en de kinderen nog druk aan het spelen waren.
René stopte bij een paar mensen waar hij in het Saramaccaans een hele uitleg tegen deed en 10 min later had hij een kind in zijn handen Ciara. Zij ging met ons mee en bleef bij ons een nachtje slapen.
Terug huiswaarts is ze onderweg in slaap gedommeld.

Donderdag 24 december hoorde we langs alle kanten van de rivier muziek weerklinken en bommetjes ontploffen.
Dat was de gewoonte hier in Suriname. Bommetjes kopen en waar je ook gaat laten ontploffen.

In de voormiddag kwam de vader van René aan met zijn broer en een berg vis en manjas. We maakte kennis en proefde van de manjas die hij mee had gebracht.
Hij stelde voor om mee te gaan naar Atjoni want daar ging hij zijn vis verkopen.
Ciara ging die dag overal mee naar toe. In de namiddag bezochten we nog enkele andere dorpjes dicht in de buurt van Pamboko.
In één dorpje had een jongetje bommetjes gepikt in de winkel van het dorp. Rasta, die bij ons bij was vertelde ons best niet om te kijken en door te lopen.
We snapte niet wat hij bedoelde en even later hoorde we van René dat die jongen zweepslagen ging krijgen van zijn vader.
Ik kreeg buikpijn toen ik het hoorde! Wat was ik opgelucht dat ik dit niet had moeten aanzien en dat we verder liepen.

Vrijdag..gingen we samen met René en zijn moeder naar haar kostgrondje. Dit is een afgebrand stuk grond in het midden van de bossen. Tussen de verschillende afgebrande bomen planten de vrouwen in de kleine regentijd verschillende soorten fruit en groenten. We dronken van water uit de kreekjes en leefde van de visvangst van de vader van René. Wat is het leven toch zo zalig in het binnenland.

In de avond namen we van heel het dorp afscheid. Keken nog wat leuke Surinaamse dvd’s bij onze vriend Rasta. In het terugkomen liep ik met mijn hoofd naar beneden, waakzaam dat ik niet in één of andere kikker of slang zou trappen.
Opeens ‘knal’ met mijn hoofd tegen een dakplaat van een huis gestoten. Typisch iets wat juist mij dan weer moet overkomen. Een serieus snee in mijn voorhoofd begon een beetje te bloeien. De afdruk van de golvende plaat stond op mijn voorhoofd gedrukt. Rasta en René kwamen op me afgestormd en vroegen of het met me ging.
Behulpzaam als ze waren, moest ik er toch met lachen dat juist ik me weer had gestoten.
Ze wilde die nacht nog naar Atjonie varen om voor mij medicatie te gaan halen.
Zonder niet te veel naar beneden te hangen en met een beetje hoofdpijn lukte het me nog wel. :)

Zaterdag morgen vertrokken we al vroeg in de ochtend met de korjaal naar Atjonie.
Na een weer geweldige terugrit kwamen we aan in Paramaribo city.
Thuiskomen en horen dat je internet niet werk, was voor mij al direct stress!
Dat woord kenden ze volgens mij niet in Pamboko. Het leven was daar zo relaxt en toch vlogen de dagen er voorbij.
De mensen leefde daar van de mooie natuur. Als je dan kijkt naar het leven in België dan snap je echt niet waarom de mensen zich daar soms zo druk maken om de kleinste dingen.

Ik heb zulke fijne en leerrijke dagen achter de rug, die ik nooit meer zal vergeten..
Een ervaring waarbij ik spijt van zou gehad hebben, als ik deze niet had beleefd.

Dikke kussen,


P.S. familie van mij: ook in Suriname hebben ze hier sprekende papegaaien die met je mee lachen en herhalen wat je zegt :)
P.S. vier allemaal heel goed met Nieuwjaar en geniet er van!
P.S. de tijd vliegt hier voorbij!
P.S. vergeet zeker niet mijn foto’s op picasa te bewonderen want dan wordt heel mijn verhaal wat duidelijker en krijg je een mooi beeld van mijn avontuur in Pamboko!
http://picasaweb.google.com/sofiegeuens1
P.S. het was toch raar kerstmis te vieren in Suriname.. ik miste de genegenheid van jullie allemaal wel hoor!